Аб праекце " разумныя Гарады Беларусі»

  Аб праекце

Аб праекце " разумныя Гарады Беларусі»

Адно з асноўных напрамкаў лічбавага развіцця Рэспублікі Беларусь-рэгіянальнае лічбавае развіццё, мэтай якога з'яўляецца стварэнне ўмоў для паскоранага сацыяльна-эканамічнага развіцця рэгіёнаў, скарачэнне міжрэгіянальнай дыферэнцыяцыі шляхам стварэння роўных магчымасцяў для дасягнення высокага ўзроўню і якасці жыцця насельніцтва за кошт укаранення і развіцця тэхналогій «разумных гарадоў».

Даведачны:   
Прыярытэт укаранення і развіцця тэхналогій "разумных гарадоў" у вырашэнні задач лічбавай трансфармацыі нацыянальнай эканомікі вызначаны ў цяперашні час усімі асноўнымі праграмна-стратэгічнымі дакументамі ў сферы сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь.   
У адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь   
ад 7 мая 2020 г. № 156 «аб прыярытэтных напрамках навуковай, навукова-тэхнічнай і інавацыйнай дзейнасці на 2021-2025 гады» тэхналогіі «разумнага горада» вызначаны адным з прыярытэтных напрамкаў навуковай, навукова-тэхнічнай і інавацыйнай дзейнасці на 2021 – 2025 гады.   
У мэтах рэалізацыі канцэпцыі «разумны горад» праграмай дзейнасці Урада Рэспублікі Беларусь на перыяд да 2025 года мяркуецца актывізацыя работы па развіцці тэхналогій «разумных гарадоў» ва ўсіх рэгіёнах, укараненне рэгіянальнай дзяржаўнай тыпавой лічбавай платформы «разумны горад (рэгіён)» у г.Мінску, абласных цэнтрах, гарадах і раёнах з колькасцю насельніцтва 80 тыс. чалавек і больш, забеспячэнне на іх базе сэрвісаў у розных сферах жыццядзейнасці і кіравання.   
Дадзеная задача таксама знайшла сваё адлюстраванне ў Праграме сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь на 2021-2025 гады, у адпаведнасці з якой прадугледжваецца рэалізацыя комплекснага праекта будучыні «разумныя Гарады Беларусі» (стварэнне рэгіянальнай лічбавай платформы і яе ўкараненне ў 17 гарадах (рэгіёнах): г.Мінск; абласныя цэнтры, Баранавічы, Пінск, Наваполацк, Орша, Полацк, Мазыр, Ліда, Барысаў, Салігорск, Маладзечна, Бабруйск).   
Дадатковы інструмент для рэалізацыі задач укаранення і развіцця тэхналогій «разумных гарадоў» - Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 7 красавіка 2022 г. № 136 «аб органе дзяржаўнага рэгулявання ў сферы лічбавага развіцця і пытаннях цыфравізацыі».


Механізмам рэалізацыі работы па развіцці тэхналогій "разумных гарадоў" ва ўсіх рэгіёнах выступае праект "разумныя Гарады Беларусі", які з улікам маштабнасці і значнасці ўключаны ў пералік  "праектаў будучыні" Рэспублікі Беларусь.   
"Праект будучыні ""разумныя Гарады Беларусі" з'яўляецца складнікам працэсу лічбавай трансфармацыі Рэспублікі ў цэлым, накіраванага на дасягненне пастаўленай мэты па развіцці ІТ-арыентаванай дзяржавы.   
Асноўным інструментам рэалізацыі праекта "разумныя Гарады Беларусі" з'яўляецца Дзяржаўная праграма» Лічбавае развіццё Беларусі «на 2021 – 2025 гады (далей – Дзяржаўная праграма), якая ўключае падпраграму "рэгіянальнае лічбавае развіццё", у рамках якой ажыццяўляецца рэалізацыя праекта» разумныя Гарады" Беларусі.   
Комплексны праект "разумныя Гарады Беларусі" сфарміраваны Міністэрствам сувязі і інфарматызацыі ў адпаведнасці з даручэннем кіраўніка дзяржавы аб распрацоўцы «праектаў будучыні» (падпункт 1.7 пункта 1 Пратакола ад 2 ліпеня 2019 г. № 15), арыентаваных на новыя вытворчасці, тэхналогіі і тавары, якія адпавядаюць сусветным тэндэнцыям, якія адносяцца да лічбавых інфармацыйна-камунікацыйных і міждысцыплінарных тэхналогій і адпаведным прыярытэтным напрамкам навуковай, навукова-тэхнічнай і інавацыйнай дзейнасці да 2025 года.   
У сакавіку 2021 года пералік "праектаў будучыні" адобраны Кіраўніком дзяржавы, дадзена даручэнне па забеспячэнні рэалізацыі комплексных "праектаў будучыні" з распрацоўкай адпаведных планаў мерапрыемстваў.

У цяперашні час рэалізацыя праекта "разумныя Гарады Беларусі" ажыццяўляецца ў рамках Плана мерапрыемстваў па рэалізацыі "праекта будучыні»" разумныя Гарады Беларусі " на 2021-2025 гады, распрацаванага Міністэрствам сувязі і інфарматызацыі і зацверджанага першым намеснікам Прэм'ер-міністра Рэспублікі Беларусь ад 20.07.2021 № 34/37/310-301/6926р (у рэдакцыі ад 21 лютага 2024 г. № 34/310-30/2519р).   
План мерапрыемстваў уключае сістэмаўтваральныя і інфраструктурныя мерапрыемствы, пілотныя і эксперыментальныя праекты, нарматыўна-прававое і навуковае забеспячэнне, арганізацыйныя, адукацыйныя і папулярызацыйныя мерапрыемствы.   
Мерапрыемствы Плана скаардынаваны з мерапрыемствамі Дзяржаўнай праграмы па заказчыкам (выканаўцам), тэрмінах, крыніцах фінансавання.   
Праект прадугледжвае:   
аб'яднанне сукупнасці "разумных гарадоў" у рамках адзінай лічбавай экасістэмы " лічбавая дзяржава»;   
інтэграцыю існуючых і перспектыўных «разумных» рашэнняў (дзяржаўных, галіновых, грамадскіх, прыватных і іншых) у межах адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі;   
прадастаўленне сэрвісаў і паслуг лічбавай платформы для вырашэння шырокага кола задач забеспячэння камфортнага асяроддзя пражывання і дзейнасці.   
Старт практычнай рэалізацыі праекта» разумныя Гарады Беларусі " ў Рэспубліцы дадзены зацвярджэннем у 2021 годзе Дзяржаўнай праграмы.   
У рамках рэалізацыі праекта вядзецца работа па стварэнні інфраструктурных і тэхнічных умоў для ўкаранення сучасных сістэм кіравання гарадской гаспадаркай (жыллёва-камунальнай гаспадаркай, улікам і распараджэннем маёмасцю, будаўніцтвам і тэрытарыяльным планаваннем, кіраваннем аб'ектамі гарадской і транспартнай інфраструктуры, аховы здароўя, адукацыі, забеспячэння грамадскай бяспекі, экалагічнага маніторынгу і да т.п.), пашырэння спектру электронных і інфармацыйных паслуг для гараджан, развіцця сэрвісаў зваротнай сувязі з насельніцтвам.

Даведачны:   
Фактычна Міністэрствам сувязі і інфарматызацыі як рэгулятарам адзінай дзяржаўнай палітыкі ў галіне сувязі і інфарматызацыі планавая работа па комплекснай сістэмнай лічбавай трансфармацыі рэгіёнаў ініцыяваная і праводзіцца пры падтрымцы Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі і з удзелам мясцовых органаў улады з 2019 года.   
У 2019 годзе Мінсувязі распрацавана тыпавая канцэпцыя развіцця «разумных гарадоў» у Рэспубліцы Беларусь, якая пакладзена ў аснову пры фарміраванні планаў па рэалізацыі праекта «разумныя Гарады Беларусі», яго маштабавання на рэгіянальным узроўні.

У Рэспубліцы створаны дастатковыя інфраструктурны і інфармацыйны «зачыны» - базавыя ўмовы ў напрамку развіцця тэхналогій «разумных гарадоў», сфарміраваны выразныя планы далейшага руху, вызначаны прыярытэты і перспектывы.   
Асновай для практычнага ўвасаблення праекта "разумныя Гарады Беларусі" з'яўляецца развітая нацыянальная інфармацыйна-камунікацыйная інфраструктура, якая стварае мноства новых магчымасцяў для ўсебаковага і ўстойлівага развіцця, у тым ліку і пераадолення лічбавага разрыву паміж горадам і рэгіёнам. Створаны развітая і адпаведная сусветным стандартам сетка перадачы дадзеных, надзейныя цэнтры іх захоўвання і апрацоўкі, механізмы ідэнтыфікацыі, інструменты для здзяйснення электронных плацяжоў, сучасныя электронныя сэрвісы і сродкі абароны інфармацыі.   
Таксама за апошнія некалькі гадоў ужо сфарміравана дастатковая тэарэтычная база ў напрамку развіцця тэхналогій «разумных гарадоў».

У рамках мерапрыемства 68 Дзяржаўнай праграмы прадугледжана рэалізацыя сістэмаўтваральнага мерапрыемства Плана «рэалізацыя комплекснага праекта»разумныя Гарады Беларусі". Стварэнне тыпавой рэгіянальнай дзяржаўнай лічбавай платформы» разумны горад (рэгіён) " (заказчыкі мерапрыемства – Мінсувязі, Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Мінскі гарадскі выканаўчы камітэт, абласныя выканаўчыя камітэты Рэспублікі Беларусь).   
Дадзенае мерапрыемства - » ядро " праекта-прызначана для сістэмнай інтэграцыі рашэнняў у галіне лічбавай трансфармацыі працэсаў рэгіянальнага кіравання, вырашэння задач сацыяльна-эканамічнага і грамадскага развіцця, арганізацыі інфармацыйнага ўзаемадзеяння, уключаючы выбудоўванне зваротнай сувязі з грамадзянамі.   
Мінсувязі распрацавана і ва ўстаноўленым парадку прайшло дзяржаўную навукова-тэхнічную экспертызу тэхнічнае заданне па мерапрыемстве 68 (атрымана станоўчае заключэнне дзяржаўнай навукова-тэхнічнай экспертызы (ГЭС № 6) ад 30 снежня 2021 г.).   
Тэхнічным заданнем прадугледжваецца паслядоўнае выкананне кожнага наступнага этапу на падставе вынікаў папярэдняга.   
У 2022 годзе ў рамках першага этапу мерапрыемства 68 выканана навукова – даследчая работа «распрацоўка і абгрунтаванне патрабаванняў па стварэнні першай чаргі тыпавой рэгіянальнай дзяржаўнай лічбавай платформы «разумны горад (рэгіён)» (далей-НДР).   
Даведачна: у адпаведнасці з тэхнічным заданнем у рамках НДР распрацаваны:   
канцэпцыя стварэння лічбавай платформы;   
тэхнічнае заданне на стварэнне I чаргі платформы " разумны горад (рэгіён)» (уключаючы патрабаванні да базавых кампанентаў ядра платформы і агульнасістэмных прыкладанняў і сэрвісаў);   
прыватныя тэхнічныя заданні на рэалізацыю прыкладных прыкладанняў і сэрвісаў I чаргі платформы " разумны горад (рэгіён)»;   
прыватнае тэхнічнае заданне на стварэнне сістэмы абароны інфармацыі платформы»разумны горад (рэгіён)".

У 2023-2024 гг.ажыццяўляецца рэалізацыя другога этапу мерапрыемства 68. Па выніках праведзенага ва ўстаноўленым парадку конкурсу заключаны дагавор з ТАА "Эпаль Софт «на выкананне ў 2023-2024 гадах навукова-даследчай і доследна-канструктарскай работы «стварэнне першай чаргі тыпавой рэгіянальнай дзяржаўнай лічбавай платформы» разумны горад (рэгіён)" (далей – НДВКП).   
Даведачна: у адпаведнасці з тэхнічным заданнем па мерапрыемстве 68 у рамках НДВКП прадугледжаны:   
1. распрацоўка і апрабацыя ў г. Мінску і Аршанскім раёне праграмнага забеспячэння I чаргі платформы " разумны горад (рэгіён)", уключаючы:   
базавыя кампаненты ядра платформы (інтэграцыйная шына і падсістэмы мікрасэрвісаў, адміністравання і кіравання API, кіравання бесперапыннасцю, журналявання, аўтэнтыфікацыі і аўтарызацыі, кіравання парталамі);   
базавыя агульнасістэмныя прыкладанні і сэрвісы (партал платформы з кабінетам карыстальніка "разумны горад", картаграфія і аналітыка, паведамлення і зваротная сувязь, нарматыўна-даведачная інфармацыя і пошук);   
прыкладныя дадаткі і сэрвісы (комплекс дадаткаў для інфармацыйна-аналітычнага забеспячэння дзейнасці мясцовых органаў улады і падтрымкі прыняцця імі кіраўніцкіх рашэнняў, сэрвісы электроннага ўдзелу, гарадскія сэрвісы, турыстычныя сэрвісы, дзелавыя сэрвісы);   
2. распрацоўка тэхнічнага задання на стварэнне II чаргі платформы " разумны горад» рэгіён)", уключаючы патрабаванні да пашыраных кампанентаў ядра платформы;   
3. распрацоўка прыватных тэхнічных заданняў на рэалізацыю прыкладных дадаткаў і сэрвісаў II чаргі платформы "разумны горад (рэгіён)» і дапрацоўку (пры неабходнасці) сістэмы абароны інфармацыі платформы" разумны горад (рэгіён)»;   
4. забеспячэнне інтэграцыі I чаргі платформы " разумны горад (рэгіён)» з дзяржаўнымі інфармацыйнымі сістэмамі і рэсурсамі, адзінай сістэмай ідэнтыфікацыі фізічных і юрыдычных асоб;   
5. забеспячэнне ўкаранення, адладкі, правядзення доследнай эксплуатацыі і прыёмачных выпрабаванняў I чаргі платформы «разумны горад (рэгіён)» у г. Мінску, абласных цэнтрах і 11 рэгіёнах (Баранавічы, Пінск, Наваполацк, Орша, Полацк, Мазыр, Ліда, Барысаў, Салігорск, Маладзечна, Бабруйск);   
6. Стварэнне і атэстацыя сістэмы абароны інфармацыі платформы «разумны горад».   
Па завяршэнні НДВКП арганізацыя-выканаўца забяспечвае правядзенне мерапрыемстваў па ўводу I чаргі платформы» разумны горад " у пастаянную эксплуатацыю, уключаючы правядзенне навучання персаналу і аказанне садзейнічання ў прыняцці неабходных арганізацыйна-распарадчых мер па забеспячэнні яе эксплуатацыі.

Да 2025 года плануецца:   
стварэнне рэгіянальнай дзяржаўнай тыпавой лічбавай платформы " разумны горад (рэгіён)»,   
Стварэнне і (або) удасканаленне геаінфармацыйных сістэм,   
развіццё рэгіянальнай інфармацыйна-камунікацыйнай інфраструктуры для абмену дадзенымі паміж лічбавымі прыладамі ў мэтах забеспячэння працаздольнасці лічбавых платформаў і іх сэрвісаў,   
маштабаванне шляхам адаптацыі і ўкаранення рэгіянальнай дзяржаўнай тыпавой лічбавай платформы " разумны горад (рэгіён)» у першую чаргу ў абласных цэнтрах і гарадах з колькасцю насельніцтва звыш 80 тыс.чалавек, вызначаных у Рэспубліцы патэнцыяльнымі цэнтрамі эканамічнага росту, стварэнне і развіццё тыпавых сэрвісаў на базе рэгіянальнай дзяржаўнай тыпавой лічбавай платформы «разумны горад (рэгіён)» у розных сферах (з наступным іх маштабаваннем).   
Дзяржаўнай праграмай прадугледжваецца да 2025 года ахоп 17 гарадоў і рэгіёнаў тыпавой рэгіянальнай дзяржаўнай лічбавай платформай «разумны горад (рэгіён)» (абласныя і 11 раённых цэнтраў рэспублікі) (гарады Орша, Баранавічы, Пінск, Наваполацк, Полацк, Мазыр, Ліда, Барысаў, Салігорск, Маладзечна, Бабруйск).

У перспектыве праектам "разумныя Гарады Беларусі" прадугледжваецца аб'яднанне сукупнасці "разумных гарадоў «у лічбавую экасістэму "лічбавая дзяржава" , з інтэграцыяй існуючых і перспектыўных» разумных" рашэнняў (дзяржаўных, галіновых, грамадскіх, прыватных і іншых) у межах адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, прадастаўленне сэрвісаў і паслуг лічбавай платформы для вырашэння шырокага кола задач забеспячэння камфортнага асяроддзя пражывання і дзейнасці.   
Укараняемыя і маштабуемыя лічбавыя інавацыі павысяць якасць жыцця насельніцтва і інвестыцыйную прывабнасць рэгіёнаў, забяспечаць стварэнне неабходных умоў для фарміравання ў Рэспубліцы рэальных «кропак эканамічнага росту».

Асноўныя дакументы, якія вызначаюць укараненне тэхналогій "разумных гарадоў" у Рэспубліцы Беларусь
Тыпавая канцэпцыя развіцця "разумных гарадоў" у Рэспубліцы Беларусь
ТІБО -2023 / ФОРУМ "РАЗУМНЫЯ ЎСТОЙЛІВЫЯ ГАРАДЫ: МІНУЛАЕ, СУЧАСНАСЦЬ І БУДУЧЫНЯ"
Пілотныя праекты, якія рэалізуюцца
Рэгіянальныя семінары "Лічбавае развіццё адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак"
Прэзентацыя асноўных напрамкаў дзейнасці прадпрыемстваў сувязі